Bình Sa: Lấy ý kiến Nhân dân về xây dựng bia di tích thành lập chi bộ Đảng đầu tiên huyện Thăng Bình

     Ngày 3.2.1930 Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập, đánh dấu bước ngoặc lịch sử của cách mạng Việt Nam. Tại Quảng Nam, kể từ khi Đảng bộ tỉnh Quảng Nam ra đời, Tỉnh ủy phân công các đồng chí ủy viên phụ trách các phủ huyện, phát triển cơ sở đảng, nhanh chóng mở rộng các hoạt động biến tướng và kêu gọi một số thân hào, nhân sỹ yêu nước tham gia tuyên truyền, vận động để thúc đẩy phong trào. Thời điểm đó một số quần chúng được giác ngộ cách mạng trong đó có những người có chuyên môn về khám, chữa bệnh cùng chung vốn mở tiệm bán thuốc Đông y và tổ chức Hội đọc sách, lấy tên gọi là “Nghĩa Hòa Đường” và địa điểm đặt tại nhà ông Trịnh Phương, tại chợ Tây Giang, xã Bình Sa. 

     Thực chất bên ngoài hiệu thuốc Đông y “Nghĩa Hòa Đường” là khám, chữa bệnh cho nhân dân nhưng bên trong là cơ sở hoạt động cách mạng, là tổ chức biến tướng đầu tiên của Bình Sa tổ chức để che mắt bọn địch tiện bề hoạt động và thu hút, giác ngộ được nhiều thanh niên tiến bộ hướng đến cách mạng.

     Nhận thấy “Nghĩa Hòa Đường” ra đời và hoạt động mạnh mẽ, đảm bảo đủ điều kiện để thành lập tổ chức Đảng nhằm lãnh đạo phong trào cách mạng lúc bấy giờ, đồng chí Trần Học Giới (là Tỉnh ủy viên Tỉnh ủy Quảng Nam trong những năm 1933 đến 1937) đã tổ chức kết nạp 03 đồng chí Nguyễn Niệm, Nguyễn Ngẫu và Hoàng Tánh và quyết định thành lập chi bộ Đảng Tây Giang vào ngày 19/6/1936 . Đây là chi bộ đảng Cộng sản đầu tiên ở phủ Thăng Bình, Chi bộ này được thành lập tại nhà ông Trịnh Phương, đồng chí Nguyễn Niệm được cử làm Bí thư Chi bộ. Đây là sự kiện quan trọng, đánh giá bước chuyển biến căn bản về phong trào đấu tranh của nhân dân xã Bình Sa nói riêng và nhân dân huyện Thăng Bình nói chung có sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng Cộng sản. Từ đây, hoạt động của Chi bộ Tây Giang đã có ảnh hưởng đến các vùng Đông Nam phủ Thăng Bình và một số địa phương giáp Tam Kỳ.

     Ngày 9.8.2021, UBND tỉnh Quảng Nam đã ra Quyết định số 2256/QĐ-UBND xếp hạng di tích Địa điểm thành lập Chi bộ Tây Giang – Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên của huyện Thăng Bình, là di tích lịch sử cấp tỉnh.

     Ngày 22 tháng 7 năm 2021, Thăng Bình đã có biên bản thống nhất khoanh vùng khu vực bảo vệ di tích với diện tích 553m2 thuộc tổ 6, thôn Tây Giang. Biên bản có sự xác nhận của đại diện UBND huyện, Sở Văn hoá thể thao du lịch, Phòng Văn hoá thông tin, Tài nguyên môi trường, UBND xã Bình Sa và khẳng định: Đây là khu vực nghiêm cấm mọi hoạt động xây dựng hoặc xâm phạm của bất kỳ một tổ chức, cá nhân nào. Phía Đông giáp với khu dân cư, phía Tây và Nam giáp với đường vào chợ Tây Giang, phía Bắc giáp với sông Trường Giang.

     Tại cuộc họp, sau khi lãnh đạo UBND xã Bình Sa và các ngành liên quan của huyện phổ biến những quy định của pháp luật, đồng thời phân tích về ý nghĩa, sự cần thiết và mục tiêu của việc xây dựng bia di tích Địa điểm thành lập chi bộ Đảng đầu tiên của huyện Thăng Bình, người dân trong thôn Tây Giang đã đồng ý ký vào biên bản thống nhất thanh lý chợ Tây Giang để có mặt bằng xây dựng bia di tích. 

     Được biết, ngày 29 tháng 12 năm 2023, UBND Tỉnh Quảng Nam đã ban hành quyết định số 2910 về phân bổ kế hoạch vốn đầu tư công năm 2024. Trên cơ sở đó, ngày 2 tháng 1 năm 2024, Sở VHTT& DL đã ban hành danh mục chi tiết các di tích được hỗ trợ, trong đó, Di tích về địa điểm thành lập Chi bộ Tây Giang- Chi bộ Đảng đầu tiên huyện Thăng Bình được phân bổ 300 triệu đồng. 

     Lãnh đạo xã Bình Sa cũng cho biết, sau cuộc họp lần này, địa phương sẽ tiến hành niêm yết bản phối 3D mô hình bia di tích ngay tại chợ Tây Giang, nhà Văn hoá thôn để bà con được biết, đồng thời có tờ trình xin thêm nguồn kinh phí từ huyện để xây dựng di tích này trong thời gian sớm nhất.