Hiệu quả mô hình Ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất lúa giống xác nhận

     Tham gia sản xuất 5 sào lúa giống Khang dân 18 theo tiêu chuẩn cấp xác nhận ở cánh đồng tổ 6, thôn Trà Đóa II (xã Bình Đào, Thăng Bình) ông Trần Hữu Thịnh cho biết, trước đây gia đình ông đã từng sản xuất lúa giống để bán. Tuy nhiên, làm lúa giống tiêu chuẩn cấp xác nhận có yêu cầu cao hơn về chất lượng. Do vậy để sản xuất lúa giống đảm bảo chất lượng, ông cùng với nhiều nông dân khác tham gia các lớp tập huấn quy trình sản xuất hạt lúa giống xác nhận do các giảng viên trường Đại học Nông lâm Huế hướng dẫn. Nhờ sản xuất lúa đúng quy trình, tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp kỹ thuật, nên bình quân mỗi vụ thu hoạch trên 500kg/sào, chất lượng lúa giống tốt hơn. “Quy trình làm lúa giống của HTX khó hơn, cụ thể là mình bón phân, phun thuốc đúng lúc, đúng thời điểm, kịp thời cho cây lúa khỏe mạnh, vì thế năng suất cũng cao hơn. Ngoài ra, HTX mua lúa tươi tại ruộng giá 6.000/kg, nên thu nhập cũng cao hơn so với đây là 1 triệu đồng mỗi sào” – ông Trần Hữu Thịnh nói.

     Cũng canh tác 5 sào lúa giống HT1 trên cánh đồng này, ông Trần Hữu Việt (thôn Trà Đóa II, Bình Đào, Thăng Bình) cho biết, tham gia dự án ngoài việc thu nhập cao hơn, nông dân còn tiếp cận các biện pháp quản lý dịch hại IPM, áp dụng “tưới ướt khô xen kẻ”; được HTX hỗ trợ đóng giếng bơm, gia cố lại hệ thống kênh mương bê tông dẫn nước vào cánh đồng để chủ động nước tưới,... rất thuận lợi cho sản xuất.

     Để sản xuất lúa hiệu quả, vào đầu mỗi vụ sản xuất, bà con nông dân được trường Đại học Nông lâm Huế tập huấn quy trình sản xuất lúa giống HT1 và  Khang dân 18 cấp xác nhận. Ông Trần Phương Đông - Giảng viên trường Đại học Nông lâm Huế cho biết, ngoài các kỹ thuật làm đất, ngâm ủ hạt giống, gieo sạ; nông dân còn được hướng dẫn kỹ thuật phòng trừ dịch hại, khử lẫn, thu hoạch… theo quy trình của nhà khoa học đưa ra. Đặc biệt là khâu khử lẫn rất quan trọng, làm cho hạt lúa giống cấp xác nhận đảm bảo được các thông số theo quy định.

     Ông Võ Tấn Sanh - Giám đốc HTX nông nghiệp Bình Đào (Thăng Bình) cho biết, từ vụ hè thu 2022, được sự hỗ trợ của Sở KH&CN và trường Đại học Nông lâm Huế, HTX nông nghiệp Bình Đào triển khai thực hiện dự án “Ứng dụng Khoa học công nghệ xây dựng mô hình liên kết sản xuất bền vững trong sản xuất và tiêu thụ hạt lúa giống xác nhận tại huyện Thăng Bình”. Dự án là mô hình liên kết giữa nông dân với doanh nghiệp và nhà khoa học dưới sự hỗ trợ của Nhà nước nhằm gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp để thúc đẩy nông nghiệp phát triển ổn định, bền vững, tiến tới sản xuất hàng hóa quy mô lớn, hiện đại. Thời gian thực hiện dự án là 24 tháng (từ tháng 3/2022 đến 2/2024), với 3 vụ sản xuất (10 ha/vụ). Mục tiêu của dự án là HTX nông nghiệp Bình Đào và 80 hộ nông dân vùng dự án được tiếp cận các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong quy trình sản xuất hạt lúa giống HT1 và Khang dân 18 theo tiêu chuẩn cấp xác nhận. Trường Đại học Nông lâm Huế thực hiện chuyển giao quy trình sản xuất, cung cấp dây chuyền làm sạch, phân loại; quy trình chế biến, đóng gói, đánh giá chất lượng; quảng bá và tiêu thụ.

     Qua 3 vụ sản xuất, nhờ làm đúng quy trình được tập huấn nên cây lúa phát triển tốt, đẻ nhánh rộ, khả năng chống chịu dịch hại tốt hơn và năng suất luôn đạt ở mức cao. Riêng vụ hè thu 2023, năng suất bình quân từ 52,24 – 62,1 tạ/ha, cao hơn từ 1,49 – 1,59 tạ/ha so với ruộng lúa đối chứng. “Qua quá trình liên kết sản xuất lúa giống cấp xác nhận nông dân được hỗ trợ giống, phân bón và được chuyển giao quy trình kỹ thuật để sản xuất ra hạt lúa giống đảm bảo chất lượng, cùng với HTX xây dựng thương hiệu hạt lúa giống cấp xác nhận. Còn HTX thì xây dựng được thương hiệu hạt lúa giống Bình Đào để đưa ra thị trường” – ông Võ Tấn Sanh nói.

     Ông Mai Văn Ánh - Phó Chủ tịch UBND xã Bình Đào (Thăng Bình) cho biết, việc liên kết sản xuất lúa giống đã được HTX nông nghiệp Bình Đào phối hợp với các công ty giống cây trồng thực hiện từ nhiều năm nay, nhưng sự liên kết giữa "4 nhà" để làm ra hạt lúa giống cấp xác nhận mang thương hiệu địa phương thì đây là lần đầu tiên. “Qua 3 vụ triển khai dự án, địa phương đã định hình được vùng sản xuất và hướng phát triển sản xuất lúa giống tại xã Bình Đào để cung ứng nguồn giống chất lượng cho nông dân sản xuất trong những năm tiếp theo” – ông Mai Văn Ánh nói.