Tăng cường lãnh đạo công tác quy hoạch, xây dựng, sắp xếp, quản lý nghĩa trang nhân dân trên địa bàn huyện

     Thời gian qua, các cấp uỷ, chính quyền từ huyện đến cơ sở đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác quản lý đất đai, quản lý hiện trạng, quản lý quy hoạch xây dựng NTND đạt được những kết quả tích cực. Tuy nhiên, công tác quản lý đất nghĩa trang, nghĩa địa trên địa bàn huyện hiệu quả chưa cao, chưa chặt chẽ; vẫn còn việc chôn cất, cải táng tự phát; tình trạng tạo mộ gió để chiếm đất, làm mộ giả ở các khu quy hoạch đã có dự án đầu tư để được bồi thường; một bộ phận người dân chưa bỏ được phong tục cũ như chôn cất mồ mả gần nhà, cải táng mồ mả theo nghĩa trang gia tộc, không thực hiện chôn cất mồ mả đúng nơi quy định tại các khu NTND đã quy hoạch. Việc chôn cất tùy tiện làm phá vỡ quy hoạch, ảnh hưởng đến môi trường, các dự án đầu tư triển khai gặp nhiều khó khăn, trở ngại; gây khó khăn cho việc quản lý đất đai ở các địa phương, làm ảnh hưởng không tốt đến việc phát triển kinh tế - xã hội của huyện.

     Trước thực trạng đó, Ban Thường vụ Huyện ủy yêu cầu các cấp ủy đảng, chính quyền phải xác định công tác quy hoạch, xây dựng, sắp xếp và quản lý các NTND trên địa bàn huyện là nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa chiến lược lâu dài, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng đô thị, nông thôn xanh, sạch đẹp và phát triển bền vững. 

     Tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, hiệu quả các quy định của Trung ương và của tỉnh có liên quan đến công tác xây dựng, quản lý, sử dụng NTND. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang.

     UBND huyện chỉ đạo phải các cơ quan chức năng, UBND các xã, thị trấn chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch và tổ chức thực hiện quyết liệt, hiệu quả các quy định của pháp luật về quy hoạch, xây dựng, quản lý NTND; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục, phổ biến cho người dân hiểu rõ về sự cần thiết phải sắp xếp hệ thống nghĩa trang và chấp hành các chủ trương, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước có liên quan đến công tác quản lý, xây dựng NTND, việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang, lễ mai táng.

     Nghiêm cấm người dân chôn cất trong đất ở, vườn nhà do gia đình đang sử dụng, khu vực gần khu dân cư, đầu nguồn nước, dọc tuyến quốc lộ. Tăng cường kiểm tra việc tuân thủ các quy định về xây dựng, quản lý và sử dụng nghĩa trang đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan; xử lý kiên quyết các trường hợp vi phạm, từng bước chấm dứt tình trạng mai táng, xây mộ, cải tạo mồ mả không đúng quy định. Người đứng đầu cấp ủy, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, địa phương, cán bộ, đảng viên phải gương mẫu và vận động gia đình, tộc họ, nhân dân thực hiện tốt nội dung này.

     Triển khai rà soát quy hoạch các NTND hiện có trên địa bàn huyện; xác định các khu vực cần giữ lại, đóng cửa, xây mới; đảm bảo quy hoạch, xây dựng các khu nghĩa trang nhân dân phù hợp với quy hoạch vùng huyện, quy hoạch nông thôn mới; đảm bảo theo hướng văn minh, tiến bộ, khoa học, có vị trí, quy mô, hình thức phù hợp, thuận lợi về giao thông kết nối giữa các xã, thôn đảm bảo khoảng cách so với các nguồn nước sinh hoạt, khu dân cư theo quy định, đáp ứng yêu cầu vệ sinh môi trường và sử dụng đất đúng mục đích, đối tượng, tiết kiệm, hiệu quả, chấm dứt tình trạng mai táng ngoài quy hoạch, góp phần chỉnh trang, xây dựng nông thôn mới và đô thị. Tổ chức sắp xếp nghĩa trang nhân dân phải có tính lâu dài, ổn định, không tái di dời đối với các nghĩa trang xây dựng mới; khi xác định vị trí, quy mô phải tham khảo ý kiến của cộng đồng dân cư, tạo đồng thuận trong nhân dân. 

     Theo đó, việc rà soát xây dựng quy hoạch, sắp xếp các NTND ở các xã vùng Đông của huyện phải đảm bảo đồng bộ, khớp nối với các quy hoạch của tỉnh Quảng Nam, quy hoạch của BQL Khu Kinh tế mở Chu Lai, sắp xếp dân cư, di dời mồ mả đến nơi mới theo quy hoạch, tạo điều kiện cho nhân dân định cư, sản xuất, kinh doanh ổn định lâu dài theo quy hoạch. Ưu tiên công tác tái định cư, cải táng mồ mả để giải phóng mặt bằng và sắp xếp dân cư tạo mặt bằng thu hút đầu tư, xây dựng các dự án phát triển của Nhà nước và doanh nghiệp theo quy định, sớm ổn định đời sống của nhân dân vùng dự án nói riêng và vùng Đông huyện nói chung. Nghiên cứu xây dựng nghĩa trang cấp huyện phải có tính liên xã nhưng cần quan tâm cự ly phục vụ. Thực hiện chủ trương xây dựng nghĩa trang cấp liên xã, thị trấn theo quy hoạch vùng huyện ở vùng Tây, phục vụ cho nhiều địa phương có tính ổn định lâu dài.

     Bên cạnh đó, cần ưu tiên kêu gọi đầu tư xã hội hóa theo hướng công viên nghĩa trang, giao đất có thu tiền sử dụng đất do nhà đầu tư quản lý vận hành, đảm bảo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng và xã hội hóa quản lý vận hành. Đồng thời với xã hội hóa đầu tư các công viên nghĩa trang quy mô lớn nêu trên phải xây dựng các NTND theo quy hoạch và bàn giao lại cho địa phương quản lý. Nghĩa trang cấp xã cần rà soát cụ thể từng vị trí, quy mô, xem xét duy trì phù hợp với quy hoạch nông thôn mới, chương trình phát triển đô thị, đảm bảo mỹ quan, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật theo quy định hiện hành, phù hợp với văn hóa truyền thống, phong tục tập quán để bố trí hợp lý. Nghĩa trang cấp xã hạn chế phát triển, xây dựng lộ trình đóng cửa, công bố công khai cho người dân hiểu, tuân thủ gắn với thực hiện cơ chế chính sách hỗ trợ người dân di dời về nghĩa trang cấp huyện để ổn định lâu dài. 

     Nâng cao vai trò quản lý của chính quyền các cấp, nhất là chính quyền cấp xã trong việc quản lý, sử dụng đất tại các NTND. Lồng ghép các quy định về hạn mức sử dụng đất mai táng, đất cải táng nghĩa trang vào Quy ước gia đình, thôn, khu phố, tổ, khu dân cư văn hóa để vận động nhân dân thực hiện theo đúng quy định. 

     Đề xuất cấp có thẩm quyền xây dựng cơ chế, chính sách xã hội hóa đầu tư NTND, chính sách khuyến khích đầu tư xây dựng cơ sở hỏa táng, nhà tang lễ bằng nguồn vốn ngoài ngân sách để phục vụ cho nhiều địa phương; hỗ trợ, khuyến khích người dân sử dụng hình thức hỏa táng trong việc tang, bảo đảm văn minh, tiến bộ, nhằm tiết kiệm và nâng cao hiệu quả sử dụng đất đai, kinh phí xây dựng, bảo vệ môi trường và cảnh quan xung quanh…